Wielkie Pytania w Krakowie: Dziedzictwo Kopernika

Nie ma słynniejszego polskiego uczonego od Mikołaja Kopernika, a jego model kosmologiczny, w którym Ziemia stała się jedną z wielu planet krążących wokół Słońca, uznawany jest za pierwszą naukową rewolucję. Rok 2023 to szczególna okazja, by postać i dziedzictwo Kopernika przypomnieć: 19 lutego minie 550 lat od jego narodzin, a 24 maja – 480 lat od śmierci.

W pierwszej z cyklu trzech debat (początek o godz. 10) zapytamy naszych gości o to, co wiemy i czego ciągle nie wiemy o Mikołaju Koperniku – jego pochodzeniu, pracy naukowej, poglądach filozoficznych i życiu prywatnym.

W drugiej debacie (początek o godz. 12) dokonamy skoku w przyszłość: w gronie badaczy wszechświata zastanowimy się nad tym, co czeka astronomię i kosmologię w najbliższych latach i dekadach - czy możemy jeszcze w tej dziedzinie spodziewać się przewrotu porównywalnego z tym, jakiego dokonał Kopernik?

Trzecia debata (początek o godz. 14) dotyczyć będzie miejsca Kopernika w kulturze współczesnej i dawnej. Porozmawiamy o tym, co z jego dziedzictwa trafia do społecznej pamięci i czy w epoce mediów społecznościowych Kopernikowi bliżej do bohatera mitu czy mema.

Czego nie wiemy o Koperniku?

• prof. Michał Kokowski pracuje w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk, jest historykiem i filozofem nauki, zajmuje się m.in. badaniem genezy, treści oraz recepcji dokonań Mikołaja Kopernika, któremu poświęcił m.in. książkę "Różne oblicza Mikołaja Kopernika. Spotkania z historią interpretacji".
• prof. Krzysztof Mikulski jest historykiem, kierownikiem Katedry Historii Nowożytnej i Edytorstwa Źródeł na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz tamtejszego Centrum Badań Kopernikańskich. Zajmuje się m.in. historią Warmii i Prus, życiem społecznym dawnego Torunia oraz pochodzeniem i młodością Kopernika.
• prof. Marcin Karas pracuje w Zakładzie Filozofii Polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zajmuje się m.in. historią idei, filozofią średniowieczną, a rozprawę habilitacyjną poświęcił filozoficznym poglądom Kopernika.

Dyskusję poprowadzi Karolina Głowacka, dziennikarka naukowa, autorka cenionego cyklu audycji "Radio Naukowe", współautorka książek o fizyce i grzybach.

Przyszłość astronomii

• prof. Agnieszka Pollo pracuje w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego i w Narodowym Centrum Badań Jądrowych. Specjalizuje się w kosmologii obserwacyjnej i astrofizyce pozagalaktycznej, bada m.in. rozkładem ciemnej materii we wszechświecie.
• ks. prof. Michał Heller jest kosmologiem i filozofem, uhonorowanym w 2010 r. prestiżową Nagrodą Templetona. Zajmuje się poszukiwaniem teorii wyjaśniającej początek wszechświata. Niestrudozny popularyzator nauki, autor ponad 80 książek dla szerokiej publiczności z kosmologii, filozofii i historii nauki.
• prof. Krzysztof Meissner jest fizykiem teoretycznym, specjalizuje się w teorii cząstek elementarnych. Pracuje na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Bada m.in. teorie, które głoszą, że w dziejach wszechświata nastąpiło wiele cykli Wielkich Wybuchów. Autor wielu wykładów popularnonaukowych, oglądanych przez miliony widzów w sieci.

Dyskusję poprowadzi dr Tomasz Rożek - fizyk, dziennikarz naukowy i założyciel Fundacji Nauka. To Lubię, który na co dzień zajmuje się popularyzacją nauki.

Kopernik w kulturze: między ikoną a memem

• prof. Jarosław Włodarczyk jest historykiem nauki i astronomii, kieruje Pracownią Nauk Ścisłych w Polskiej Akademii Nauki. Zajmuje się astronomią starożytną, średniowieczną i nowożytną, rozwojem astronomicznego instrumentarium, a także miejscem nauki we współczesnej kulturze. Redaktor naczelny serii wydawniczej „Studia Copernicana”.
• dr Barbara Bienias zajmuje się historią nauki, semiotyką kultury, angielską literaturą i epistemologią we wczesnej epoce nowożytnej. Bada także obecność Kopernika w kulturze. Zatrudniona w  Pracownia Historii Nauk Ścisłych Polskiej Akademii Nauk.
• Wojciech Orliński jest nauczycielem chemii, publicystą i byłym dziennikarzem związanym z "Gazetą Wyborczą". Autor wielu książek o współczesnej kulturze, historii i rozwoju Internetu oraz fantastyce. Napisał także biografię Stanisława Lema, a ostatnio – książkę "Kopernik. Rewolucje". Autor bloga "Ekskursje w dyskursie".

Dyskusję poprowadzi dr hab. Marcin Napiórkowski, semiotyk kultury, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor bloga "Mitologia Współczesna" i serii książek, w których bada i poszukuje współczesne mity – mające źródło zarówno w teoriach naukowych, jak i pseudonaukowych.