Na wystawie prezentowane są archiwalia uhonorowane w tym roku wpisem
na tę prestiżową listę. Wśród nich znalazły się również przechowywane na
co dzień w Bibliotece Jagiellońskiej - atlas, mapa i rękopisy
Eugeniusza Romera związane z jego działalnością w procesie kształtowania
granic Polski:
- "Dzienniki paryskie" z 1919 r. (BJ Rkp. 10243 II, BJ Rkp. 10244 III)
- Notatki z pobytu w Rydze w 1920 r. (BJ Rkp. 10247 I)
- "Geograficzno-statystyczny atlas Polski" redagowany i opracowany
przez Eugeniusza Romera ze współudziałem licznych współpracowników.
Warszawa, Kraków 1916. (76678 III Mag. Kartogr.)
Na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata w III edycji trafiła również rosyjska
mapa drogowa z odległościami podanymi w wiorstach, z ręcznie naniesioną
(czerwonym atramentem) granicą polsko-rosyjską z 1920 r. Na
odwrocie w lewym górnym rogu dopisek wykonany ręką Eugeniusza Romera
(piórem): „Mapa na której wykreśliłem granicę polsko-rosyjską z traktatu
/preliminarz/ rygskiego[!] dnia 8/X około 4 rano – rysunek zaaprobowany
z poprawką przez eksp. Rosyjskiego, jen. [Teodora] Nowickiego. E.
Romer. Ryga 8. X. 1920”. W prawym dolnym rogu mapy, ołówkiem, ręką E.
Romera: „Mapa oryginalna /[jeden z 2. egz. oryginalnych] na której
wyznaczono X. 1920 w Rydze preliminarzową granicę. Nb egz. rysowany
przez deleg. sowiecką podpisany N tj. ich główny ekspert jenerał
[Teodor] Nowicki. Del[egacja] rosyjska otrzymała taki sam egzemplarz
podpisany R – tj. Romer”. (BJ Kartogr. M 49/29)
Opisy wszystkich obiektów i związane z nimi historie dostępne są na stronie: pamiecpolski.archiwa.gov.pl.
Lista obiektów:
- Stefan Żeromski, "Przedwiośnie" – rękopis oprawny, autograf (ok. 1921–1924)
- Unikatowy egzemplarz pierwszego wydania broszury politycznej „Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość?” z 1800 roku
- Akta Towarzystwa Naukowego Krakowskiego i Polskiej Akademii Umiejętności 1815-1872-1918
- Uchwała połączonych Izb Sejmowych w sprawie wprowadzenia kokardy narodowej z 7 lutego 1831 roku
- Zespół akt Naczelnego Komitetu Narodowego ([1911] 1914–1920 [1930])
- Dokumentacja Polskiej Organizacji Wojskowej (1914–1920)
- Dekret Rady Regencyjnej o opiece nad zabytkami sztuki i kultury z 31 października 1918 roku
- Afisz „Rada Regencyjna do Narodu Polskiego!” z 11 listopada 1918 roku
- Plakaty z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1919–1920)
- Traktat pokoju między Polską a Rosją i Ukrainą podpisany w Rydze 18 marca 1921 roku
- Polska jednostka monetarna – złoty ([1919]–1924) - zespół monet, ich prób oraz wzorów banknotów
- Dokumenty Powstania Wielkopolskiego (1918-1919)
- Akta Adiutantury Generalnej Naczelnego Wodza (1918–1922)
- Akt pamiątkowy objęcia Górnego Śląska przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podpisany 16 lipca 1922 r. w Katowicach
- Akta Wydziału Narodowego Polskiego (1917–1918)
- Henryk Sienkiewicz, Trylogia. Autografy powieści: "Ogniem i mieczem", "Potop", "Pan Wołodyjowski" (1882-1888)
- Atlas, mapa i rękopisy Eugeniusza Romera związane z jego działalnością w procesie kształtowania granic Polski (1916-1920)
- Film „Polonia Restituta” z 1928 roku
- Dokumenty związane z budową portu w Gdyni (1921–1927)