COPERNICUS FESTIVAL 2018: PRZYPADEK

W fizyce i kosmologii dyskusja wokół przypadku splata się z pytaniem o determinizm praw przyrody. Problem ten jest szczególnie widoczny w odniesieniu do mechaniki kwantowej, a spór pomiędzy Einsteinem i Bohrem o to, czy probabilistyczne równania mechaniki kwantowej są ostatecznym opisem rzeczywistości, stanowił jedną z najważniejszych debat ubiegłego wieku. W naukach kognitywnych dyskusja wokół przypadku nieodmiennie prowadzi do pytania o to, skąd wziął się umysł i czy jest on wolny w podejmowaniu decyzji. Odkrycia psychologów i neurobiologów każą nam w nowym świetle spojrzeć na stary filozoficzny problem istnienia wolnej woli.

Problem przypadku wykracza jednak poza naukę, stanowiąc kluczową kwestię dla ogólnej wizji świata. Pytanie o to, czy świat jest zdeterminowany, czy też - w mniejszym lub większym zakresie - rządzi nim przypadek, wpisuje się w długą historię sporów filozoficznych i teologicznych, które za pośrednictwem literatury i sztuki współkształtują od wieków naszą kulturę. Przypadek i konieczność nie są tylko przedmiotem abstrakcyjnych akademickich sporów - stanowią pożywkę dla najbardziej doniosłych pytań egzystencjalnych, które sobie zadajemy.

W trakcie Copernicus Festival będziemy przyglądać się przypadkowi z rozmaitych perspektyw - matematycznej i fizycznej, biologicznej, psychologicznej, filozoficznej i teologicznej. Oddamy także głos literatom i artystom, którzy opowiedzą, w jaki sposób sztuka próbuje "oswoić przypadek". W ten sposób spróbujemy pokazać, jak nauka i sztuka mogą i powinny prowadzić dialog, szczególnie wtedy, gdy dotyczy on tak ważnych kwestii, jak przypadkowość we Wszechświecie i w ludzkim życiu.

Program festiwalu obejmować będzie kilka pasm. W paśmie Wykłady Gwiazd wezmą udział światowej sławy naukowcy: Robert H. Frank - ekonomista z Cornell University, publicysta New York Times, Daniel Gilbert - psycholog z Harvard University, Jean-Pierre Lasota - astronom i fizyk teoretyczny, emerytowany profesor Obserwatorium paryskiego, Adam Zagajewski i Olga Tokarczuk czy Ksiądz Profesor Michał Heller.

W paśmie Debaty odbędą się rozmowy poświęcone takim zagadnieniom, jak determinizm w świecie fizycznym, istnienie wolnej woli, przypadek w procesie twórczym, przypadek w historii oraz rola przypadkowości i konieczności w filozofii.

W paśmie Śniadania Mistrzów, na które składają się spotkania z wybitnymi intelektualistami, podczas których w mniej formalnej atmosferze można im zadać pytania o ich pracę i pasje. Naszymi gośćmi będą znani polscy akademicy, m.in. Władysław Stróżewski,Dorota Segda czy Czesław Porębski.

W paśmie Inventio: sztuka maszyn zaprezentowane zostaną przykłady sztuki generowanej przez maszyny - i odwrotnie, sztuki oraz literatury inspirowanej przez współczesny wiek cyfrowy. Naszym gościem będzie m.in. Albert Braque-Duran, twórca projektu "My artificial muse" a serii mini-wykładów poświęconych sztuce elektronicznej towarzyszyć będzie interaktywna wystawa o nurcie Glitch Art.

Pasmo Perceptio będzie z kolei poświęcone problemom, które powstają na styku nauki i innych dziedzin kultury - sztuk wizualnych, muzyki, poezji a także naukowego ujęcia poczucia humoru w dyskusji ze znanymi twórcami i aktorami kabaretów z udziałem Jerzego Fedorowicza, Joanny Kołaczkowskiej i Henryka Sawki.

Festiwalowi towarzyszyć będą wystawy i koncerty. Planowana jest wystawa informeli Tadeusza Kantora, koncert muzyki poważnej poświęcony muzyce serialnej, któremu towarzyszyć będzie wykład opisujący tę technikę kompozytorską a także koncert muzyki popularnej w wykonaniu zespołu Pablopavo i Ludziki.

Copernicus Festival cieszy się ogromnym zainteresowaniem mediów oraz publiczności. Każda z festiwalowych edycji gromadzi około dziesięciu tysięczną publikę, która uczestniczy w naszych wydarzeniach popularyzujących ważne tematy naukowe.