100 cennych, w większości nieznanych obiektów – pięknych dzieł sztuki i przedmiotów zabytkowych – zobaczymy na wystawie „Życie sen krótki. Skarby Klasztoru S.S. Wizytek w Krakowie” zorganizowanej w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka – Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie.
Wystawa została przygotowana z okazji jubileuszu 400-lecia założenia
Zakonu Wizytek oraz 330 rocznicy sprowadzenia i fundacji Klasztoru SS.
Wizytek w Krakowie. Zakon Visitationis Beatae Mariae Virginis (Wizytki),
został założony przez biskupa Genewy Franciszka Salezego (1567-1622) i
Joannę Franciszkę de Chantal (1572-1641), pierwszą wizytkę. Do Krakowa
wizytki sprowadził z klasztoru w Warszawie w 1681 r. biskup krakowski
Jan Małachowski (1623-1699). Początkowo wizytki zamieszkały przy ul.
Szpitalnej, ale szybko przeniosły się na Biskupie, gdzie biskup
Małachowski ufundował im kościół i klasztor. Pierwszą przełożoną
konwentu krakowskiego była Katarzyna Krystyna Branicka, a kolejnymi
przełożonymi i zakonnicami były w tym klasztorze przedstawicielki takich
rodów jak: Czartoryscy, Radziwiłłowie, Lubomirscy, Małachowscy,
Potoccy, co daje wyobrażenie o klasie dzieł sztuki, jakie tam trafiały.
Krakowski klasztor Wizytek nie doczekał się opracowania, dlatego
jego zbiory artystyczne i zabytkowe są nieznane. Ich popularyzacji ma
służyć ta wystawa. Ekspozycja pomyślana została nie tylko jako
prezentacja artystycznego zasobu klasztoru, ale też jako próba pokazania
duchowości zakonnej, jej specyfiki. Dlatego pojawią się tam tematy
poświęcone założycielom, fundatorom, duchowości zakonnej, eschatologii,
sarmatyzmowi, złotnictwu, augsburskiemu, koronczarstwu europejskiemu i
codziennemu życiu.
Wśród skarbów krakowskich wizytek dominują zabytkowe tkaniny i
złotnictwo, dlatego zobaczymy na wystawie m.in. zabytkowe alby, ornaty,
kapy i dalmatyki, hafty i koronki oraz kielichy, relikwiarze, krzyże,
ampułki. Znajdą się tam obrazy, m.in. portret Jana Małachowskiego, dwa
obrazy Pawła Pieleszyńskiego z cyklu Credo, portret św. Franciszka
Salezego namalowany przez Michała Stachowicza oraz obraz Maria Magdalena
u grobu Chrystusa.
Do tytułu wystawy nawiąże nigdy niepokazywany na wystawach, choć
opisywany w literaturze jako najcenniejszy w zbiorach polskich, zegar
gdański z ok. 1700 r.
Najstarszym zabytkiem natomiast będzie gotycka rzeźba Matki Boskiej z
Dzieciątkiem prawdopodobnie z drugiej połowy wieku XIV. W Pałacu
Biskupa Erazma Ciołka znajdą się też relikwie, rękopisy iluminowane,
starodruki, listy (np. list biskupa Małachowskiego z zakazem pod karą
klątwy pożyczania aparatów kościelnych), umowy z artystami i
rzemieślnikami oraz rysunki projektowe.
Otwarciu wystawy towarzyszyć będzie jednodniowa sesja naukowa
poświęcona architekturze kościoła i klasztoru Wizytek w Krakowie oraz
dziełom sztuki tam zachowanym, która odbędzie się w kościele Wizytek w
Krakowie przy ul. Krowoderskiej 16, udekorowanym z okazji jubileuszu
obiciem z weneckiego siedemnastowiecznego adamaszku, fundacji biskupa
krakowskiego Jana Małachowskiego.
Kurator wystawy: Andrzej Włodarek
Aranżacja: Jan Stanisław Kolanowski
Koordynator: Bogusław Ruśnica
Wystawa pod Honorowym Patronatem ks. Kard. Stanisława Dziwisza