Doktorat honoris causa UJ dla prof. Jana Baszkiewicza
Prawnik, historyk myśli politycznej, znawca dziejów Francji prof. Jan Baszkiewicz otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Senat uczelni uhonorował prof. Baszkiewicza za jego wybitne
dokonania w badaniach historii Francji, fundamentalne dzieła
dotyczące średniowiecznej teorii państwa i myśli politycznej oraz
za popularyzację wiedzy historycznej, politologicznej i
prawniczej.
Prof. Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa w mowie na cześć prof.
Baszkiewicza podkreślił, że należy on do uczonych, których można
określić mianem ludzi renesansu. Jak podkreślił jest on "nie
tylko wybitnym uczonym głoszącym zawsze własne, niejednokrotnie
niepopularne, idące pod prąd każdoczesnej poprawności politycznej
poglądy", ale i znakomitym nauczycielem i mistrzem dla pokoleń
uczonych.
"Profesor wymagał od innych, ale i uważał, że w takiej sytuacji
sam musi dawać przykład. I zawsze robił to, będąc wzorem
niedoścignionym. Bez przesady można zaryzykować twierdzenie, iż
polskie nauki społeczne w dużej mierze dzięki niemu nie stały się
orężem propagandy i ramieniem władzy politycznej" - powiedział
Majchrowski.
Dodał, że książki, podręczniki i artykuły prof. Baszkiewicza są
pisane ze swadą, bez pseudouczonej napuszoności, lekkim piórem z
olbrzymią erudycją.
"Profesor jest autorem celnych i nowatorskich analiz źródłowych,
a jednocześnie twórcą wielkich syntez. Jest wielką sztuką pisać o
sprawach skomplikowanych w sposób prosty i zrozumiały dla laika.
Jest sztuką jeszcze większą zainteresować laika i przemycić do
jego świadomości wartościowe wiadomości w sposób jasny i dostępny,
a to posiadł profesor w sposób mistrzowski" - podkreślił
Majchrowski.
Dziękując za tytuł doktora honoris causa prof. Baszkiewicz
nawiązał do dewizy UJ "Plus ratio quam vis" ("Rozum wyższy niż
siła"). Jak mówił od lat 60. ubiegłego wieku granica między
przemocą, a siłą zaczęła się przesuwać. Prof. Baszkiewicz
przypomniał, że siła ludzi, nazwana przez byłego prezydenta Czech
Vaclava Havla "siłą bezsilnych" doprowadziła m.in. do likwidacji
segregacji rasowej w USA, w krajach Ameryki Łacińskiej obalała
dyktatury, a w Afryce unicestwiła apartheid, objęła też Europę
Środkowo-Wschodnią.
Prof. Baszkiewicz dodał, że w społeczeństwach demokratycznych
ogromnego znaczenia nabiera kwestia zrównoważenia siły większości
z "rządami rozumu", z racjonalnością. Jego zdaniem nie jest dobrą
receptą na to obsadzanie ministerialnych foteli profesorami ani
rzesze ekspertów, którzy są potrzebni, ale zawodzą, kiedy trzeba
określić wielkie strategie społeczne.
"W naszych trudnych czasach przesuwa się granica między tym, o
czym decyduje polityka i tym, o czym decyduje wiedza. Na korzyść
wiedzy" - uważa prof. Baszkiewicz. Jego zdaniem konieczne jest
wzmożenie wysiłków, by dostęp do wiedzy był coraz powszechniejszy
i równiejszy i trzeba uruchomić pluralistyczne, przejrzyste i
konkurencyjne wobec siebie autorytety naukowe.
Prof. Baszkiewicz urodził się w 1930 r. w Warszawie. Po wojnie
ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Jako 24-
latek obronił pracę doktorską, za którą otrzymał nagrodę
państwową. W wieku 26 lat został docentem w Polskiej Akademii
Nauk. W 1965 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1972 -
profesora zwyczajnego.
Od 1959 r. kierował katedrą Historii Doktryn Politycznych i
Prawnych na Uniwersytecie Wrocławskim, w 1968 r. objął Katedrę
Powszechnej Historii Państwa i Prawa na Uniwersytecie Śląskim, a
od 1973 r. przez 30 lat kierował Zakładem Historii Doktryn
Politycznych na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu
Warszawskiego. W 1986 r. został członkiem korespondentem, a w 1994
r. - członkiem rzeczywistym PAN.
Prof. Baszkiewicz jest autorem kilkuset prac, w tym prawie 30
książek, dotyczących powszechnej historii ustrojów państwowych,
doktryn politycznych i prawnych, państwa i prawa polskiego oraz
historii i ustroju Francji. Szerokiej publiczności jest znany z
wielokrotnie wznawianej "Historii Francji" oraz biografii
Robespierre'a, Dantona, Ludwika XVI i kard. Richelie.
Doktoraty honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego są
przyznawane od 1816 r. Do tej pory uhonorowano nimi ponad 300
osób. (PAP)
ostatnia aktualizacja: 2008-06-26