Podsumowanie - XVI Wyprawa Bari
Po 4 latach w świat wyruszyła kolejna, szesnasta już, Wyprawa BARI. W tym roku członkom Koła Naukowego Geodetów Dahlta udało się odwiedzić wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO cypryjskie Pafos, które w tym roku cieszy się tytułem Europejskiej Stolicy Kultury. Tegoroczny wyjazd skupiony był na Parku Archeologicznym Kato Pafos. Dzięki współpracy z archeologami z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie można było nie tylko pomóc im w ich pracach, ale także szczegółowo zwiedzić wszystkie zakątki parku.
Park Archeologiczny Kato Pafos od 1980 roku widnieje na Światowej Liście
Dziedzictwa UNESCO. Prace wykopaliskowe są w nim prowadzone głównie przez Polaków
z krakowskiej oraz warszawskiej ekspedycji, ponadto na miejscu pracują również
Cypryjczycy, Włosi, Francuzi oraz Australijczycy. Dzięki ich odkryciom możemy cieszyć oko zabytkami, które swoją genezą sięgają przez średniowiecze do czasów antycznych. Główną
atrakcję stanowią zjawiskowe mozaiki znajdujące się w dawnych rzymskich willach. Ukazują
sceny z greckiej mitologii m.in bogów jak np. Dionizos i Apollo, a także greckich bohaterów -
Herkulesa, Tezeusza walczącego z minotaurem, Achillesa i Orfeusza . W centrum
starożytnego miasta możemy podziwiać ruiny rzymskiej Agory oraz znajdującego się w
pobliżu Odeonu, na którym wystawiano sztuki muzyczne. Nad wszystkim góruje
majestatyczna biała latarnia morska. Budowla ta została wzniesiona w XIX wieku na
szczycie antycznego akropolu. Ze wzgórza rozpościera się malowniczy widok na cały Park,
w tym północno-zachodnią zatokę, gdzie krakowscy archeolodzy poszukują drugiego portu
miasta. Na terenie Parku można również podziwiać ruiny frankijskiego zamku zwanego
Saranda Kolones i wiele innych zabytków.
Nasze prace odbywaliśmy po konsultacjach ze stacjonującymi na miejscu
archeologami. Głównym celem było wykonanie skaningu laserowego głębokiej fosy,
mogącej być pozostałościami po starożytnym porcie. Do tego celu wykorzystaliśmy skaner
Z+F Imager 5010C , którym udało się uchwycić również chmury punktów z kamiennych
jaskiń i tuneli. Dodatkową pracą było przeprowadzenie kompleksowej, fotogrametrycznej
inwentaryzacji Odeonu polegającej na pomiarach skaningowych, wykonaniu zdjęć naziemnych oraz lotniczych. Oprócz nich postanowiliśmy również wykonać serię
fotogrametrycznych zdjęć naziemnych oraz lotniczych w celu późniejszej analizy wyników
otrzymanych modeli 3D. Nad częścią Parku odbyliśmy naloty dronem potrzebne do
utworzenia ortofotomapy i numerycznego modelu terenu. Mieliśmy możliwość pomiaru
fotopunktów odbiornikiem GNSS GeoMax Zenith25 Pro oraz SpectraPrecision SP60. Drugi z
nich posiada wbudowany moduł RTX, który znacznie ułatwił nam pracę, ale też zachęcił nas do przeprowadzenia badań nad osiąganymi przez niego realnymi dokładnościami (pionową oraz
poziomą). Umożliwił on również pomiar punktów niezbędnych do wykonania wirtualnej wycieczki
po Parku. Dzięki kamerom sferycznym Theta SC udostępnionym nam przez firmę Ricoh udało
nam się uwiecznić większą część szlaków turystycznych oraz wykopalisk.
Obiekty małogabarytowe ,takie jak starożytne ceramiczne naczynia oraz lampki oliwne
zostały udokumentowane dzięki za utomatyzowanej platformie fotogrametrycznej FocusSphere
zbudowanej w ramach kołowego projektu pod kierownictwem jednego z uczestników wyprawy,
Witolda Niewiem. Zastosowanie tego typu sprzętu pełniło istotną rolę przy kruchych naczyniach,
które są wrażliwe na każdą ingerencję w ich strukturę. Urządzenie to dzięki silnikowi obraca
blatem, na którym znajduje się przedmiot. Równocześnie wykonuje zdjęcia fotogrametryczne
aparatemumieszczonym na wysięgniku, który dzięki swojej konstrukcji umożliwia regularne
pokrycie obiektu zdjęciami. Cięższe zabytki, takie jak detale architektoniczne, z ostały
sfotografowane w terenie przy użyciu statywu.
Wszystkie pomiary zostały zrealizowane w trakcie dwóch tygodni naszego pobytu na
Cyprze. Zebraliśmy kilkaset gigabajtów danych, które zamierzamy regularnie i stopniowo
opracowywać i prezentować archeologom z Paphos Agora Project.
Serdecznie dziękujemy wsparciu uczelni i sponsorów, bez których nasza Wyprawa nie
doszłaby do skutku. Szczególne wyrazy wdzięczności kierujemy do pani profesor Ewdoksii
Papuci-Władyki, która jako Kierownik Projektu oraz Zakładu Archeologii Klasycznej zapewniła
nam wsparcie naukowe i techniczne podczas naszego wyjazdu oraz była główną koordynatorką
współpracy pomiędzy Akademią Górniczo - Hutniczą oraz Uniwersytetem Jagiellońskim. Więcej
aktualności można znaleźć na wyprawabari.agh.edu.pl
opublikowano: 2017-10-04