Dlaczego potrzebne są studia o Holokauście i totalitaryzmach na UJ?

Dział: Kraków

Polska pamięć Zagłady domaga się objęcia refleksją naukową i edukacyjną doświadczenia Holokaustu ze szczególnym uwzględnieniem kontekstów polskiej pamięci Holokaustu, totalitaryzmu i wojny.

Polska perspektywa  jest  dlatego  tak  istotna,  gdyż  właśnie tutaj,  na  tej  ziemi  miała  miejsce  Zagłada  społecz-ności żydowskiej w Europie.

Stanowi ona największe wyzwanie dla edukacji przyszłych pokoleń nauczycie-li, edukatorów, polityków, dziennikarzy i innych specjalistów, którzy w doświadczeniu Zagłady widzą nie tylko gorzką lekcję przeszłości, ale także w genezie europejskich totalitaryzmów potrafią ujrzeć wyzwania dla przyszłości, w tym potrzebę kształtowania wolnej od  nacjonalizmów  i  etnocentryzmów  zjednoczonej Europy.

Dlaczego na europeistyce?
Standardem  edukacyjnym  w  uniwersyteckich  ośrodkach  badawczych  jest  interdyscyplinarność  studiów o Holokauście uwzględniająca ich aspekt historyczny, socjologiczny,  prawny,  politologiczny  i  kulturoznawczy. Instytut Europeistyki gwarantuje interdyscyplinarność i komplementarność studiów z zakresu Wiedza o Holokauście i totalitaryzmach. Ponadto obecność w ramach kierunku europeistyka specjalności niemcoznawczej gwarantuje najwyższą edukacyjną jakość kursów   obejmujących   perspektywę   niemieckiego uwikłania w Holokaust.

Potrzeba realizacji studiów
Holokaust jest jednym z najważniejszych wyzwań moralnych  i  edukacyjnych  dla  cywilizacji  europejskiej. Postawił  pod  znakiem  zapytania  nie  tylko  system polityczno-prawny  ukształtowany  przez  europejskie dziedzictwo kulturowe i cywilizacyjne, ale również za-negował podstawowe pojęcia etyczne. Zachwiał cywilizacją chrześcijańską z jej postulatem miłosierdzia wobec  bliźniego.  Zburzył  projekt  XIX  wiecznego  laickiego społeczeństwa obywatelskiego z jego doktryną i obietnicą asymilacji Żydów jako współobywateli współodpowiedzialnych za państwo narodowe.  Aby rozumieć historię, nie należy ignorować pytań filozoficznych.

Zadawanie takich pytań pomaga zrozu-
mieć ciemną stronę natury człowieka. Płytki oświeceniowy optymizm nie musi być całkowicie odrzucany, ale jego naiwność winna zostać zastąpiona bardziej pogłębioną wizją.Dla młodych Polaków, którzy o totalitaryzmach i Zagładzie jedynie słyszeli, czy to w relacjach rodzinnych czy  w  procesie  edukacji  szkolnej  planowane  studiamogą  stanowić  nie  tylko  wyzwanie  pogłębiające zdobytą wcześniej wiedzę historyczną, ale są szansą uwrażliwienia  słuchacza  na  wyzwania  współczesności.  I  tak  też  skonstruowany  jest  program  studiów obejmujący nie tylko wiedzę o faktach historycznych i pamięć, ale w równym stopniu obejmujący refleksję nad wyzwaniami współczesności. Dzisiejszy świat nie jest wolny od konfliktów etnicznych, religijnych i społecznych,  także  w  ramach  wspólnoty  europejskiej, w której Polska i Polacy zajmują szczególne miejsce jako świadkowie i ofiary dwóch największych totalitaryzmów XX wieku - nazistowskiego i sowieckiego.

Kwalifikacje absolwenta
Absolwent studiów posiada pogłębioną wiedzę dotyczącą europeistyki, poszerzoną o znajomość zagadnień określonych w specjalności: wiedza o Holokauście i totalitaryzmach.  Ukończenie studiów pozwala mu zrozumieć i dogłębnie zanalizować procesy społeczne, polityczne, ekonomiczne, które dokonują się w skali globalnej, regionalnej, państwowej i lokalnej. Zna  historię  Europy, uwarunkowania  jej  integracji, a także genezę powstania i zasady funkcjonowania Unii  Europejskiej.  Absolwent  wykazuje  znajomość procesów  społecznych,  ekonomicznych,  które  są istotnym elementem historii i teraźniejszości Europy. Ponadto, wiedza o Holokauście i totalitaryzmach jako integralny  składnik  wykształcenia  humanistycznego daje  absolwentowi  umiejętność  dogłębnej  analizy  i interpretacji Holokaustu i totalitaryzmów. Absolwent jest  przygotowany  do  kształtowania  kultury  pamięci współczesnej Europy, do współtworzenia społeczeństwa   obywatelskiego   oraz   kształtowania   postaw, w których nie ma miejsca na antysemityzm, rasizm, ksenofobię  i dyskryminację.    Studia  pozwalają  na dogłębne  zrozumienie  cech,  aspektów  politycznych oraz procesu historycznego, który stoi u podstaw totalitaryzmów. Interdyscyplinarne studia pozwalają absolwentowi na krytyczną analizę zjawisk społecznych w perspektywie porównawczej, obejmujących dynamikę uprzedzeń  i zjawisko wykluczenia całych grup obywateli z systemu prawnego, politycznego państwa totalitarnego. Program  studiów  zakłada,  iż  świadomość  Zagłady w  Polsce  jest  konieczna,  aby  dla  młodych  pokoleń Holokaust nigdy nie stał się odległym faktem historii, i także dlatego, iż Polska potrzebuje głębokiej demokracji,  a  taka  jest  możliwa  w  społeczeństwach  dojrzałych do włączenia we własną narrację historyczną  i  w  zakres  własnej  tożsamości  grupowej  także  najciemniejszych stron własnych dziejów. Program  studiów  pozwala  zrozumieć  także  genezękonfliktów narodowościowych, religijnych współczesnego  świata,  mechanizmy  tworzenia  się  struktury państwa totalitarnego czy autorytarnego, zjawiska rasizmu i antysemityzmu obecne we współczesnej rzeczywistości społecznej Europy, w tym w społeczeństwach postkolonialnych.  Na  szczególną  uwagę  zasługuje polska  perspektywa  doświadczenia  historycznego totalitaryzmów    XX  wieku,  nazistowskiego  i  sowieckiego. W programie studiów polska pamięć okupacji nazistowskiej i sowieckiej  reprezentowana jest  zakresem  programowym  uwzględniającym  tragiczne doświadczenie Polaków w okowach dwóch wielkich totalitaryzmów XX wieku.

Adresaci
Studia  są  skierowane  do  studentów  posiadających tytuł zawodowy licencjata, szczególnie absolwentów nauk  politycznych,  prawa,  socjologii,  psychologii, administracji,  europeistyki,  pedagogii,  kulturoznawstwa i innych dyscyplin humanistycznych, zainteresowanych i zamierzających skoncentrować swoją karierę zawodową na badaniu i upamiętnianiu ludobójstw oraz dla studentów, którzy uważają, iż specjalistyczna wiedza o Holokauście i totalitaryzmach  pomoże im w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.Perspektywy rozwoju zawodowegoSpecjalność wiedza o Holokauście i totalitaryzmach daje  absolwentowi  możliwość  poszerzonego  po-znania  procesów  politycznych  i  społecznych,  które uczyniły  możliwym  Holokaust  oraz  historii  społecznej i politycznej państw totalitarnych. Na wiedzę absolwenta składa się dogłębna znajomość procesów społecznych, ekonomicznych, systemów politycznych i  prawnych  związanych  ze  specjalnością  studiów. Wiedza  o  Holokauście  i  totalitaryzmach  jako  integralny składnik wykształcenia humanistycznego daje absolwentowi umiejętność analizy i interpretacji totalitaryzmów XX wieku, ze szczególnym wskazaniem na totalitaryzm niemiecki, włoski faszyzm i państwo sowieckie.Studia mogą być przydatne dla przyszłych polityków, prawników,  pracowników  administracji  rządowej i samorządowej, wojskowych, przedstawicieli organizacji  pozarządowych,  badaczy  relacji  etnicznych, specjalistów  w  zakresie  rozwiązywania  konfliktów, nauczycieli. Absolwent studiów II stopnia otrzymuje tytuł zawodowy magistra. Absolwent jest przygotowany do podjęcia studiów trzeciego stopnia.

Praktyki
Przewidziane są praktyki w: Państwowym Muzeum Au-schwitz-Birkenau, Muzeum-Miejscu Pamięci w Bełżcu, Muzeum  Gross-Rosen,  Muzeum  Stutthof-Sztutowo, Muzeum Historii Żydów Polskich, Centrum Żydowskim w Oświęcimiu, Żydowskim Muzeum Galicja, Fundacji Ochrony  Dziedzictwa  Żydowskiego,  Stowarzyszeniu Willa Decjusza, Jewish Community Centre of Kraków, Fundacja  Krzyżowa,  Międzynarodowym  Domu  Spo-tkań,  Żydowskim  Instytucie  Historycznym,  Otwartej Rzeczpospolitej.  Oferta  dydaktyczna  dla  studentów zostanie  wzbogacona  o  doświadczenie  praktyków, ekspertów,   pracowników   muzeów/miejsc   pamięci i  innych  muzeów  historycznych,  instytucji  kultury,  instytucji  samorządowych  i  pozarządowych  współtworzących społeczeństwo obywatelskie. Studenci mogą poszerzyć swoją wiedzę poprzez kontakt z naukowca-mi i specjalistami, którzy oferują studentom rezultaty swoich  badań  i  pracy  edukacyjnej  w  miejscach  pamięci i muzeach. Centrum Badań Holokaustu UJ korzystając ze swych rozległych międzynarodowych kontaktów i współpracy z najważniejszymi ośrodkami badawczymi w Europie, USA i Izraelu daje możliwość najlepszym studentom odbycia  praktyk  i  staży  także  w  międzynarodowych placówkach  naukowych i edukacyjnych zajmujących się badaniami nad Zagładą Żydów i edukacją w tym zakresie (np. w Yad Vashem w Jerozolimie, Muzeum Holokaustu  w  Waszyngtonie  czy  w  oferującym  stypendia doktoranckie Clark University w USA). Nasi studenci włączani są również do  międzynarodowych projektów  naukowych  dotyczących  badań  nad  pamięcią  Zagłady  i  doświadczeniem  totalitaryzmów, m.in. Fondation pour la Memoire de la Shoah, Task Force  for  International  Coopoeration  in  Holocaust Education, Remembrance and Research i in. fundacji. Dla studentów prawa, medycyny i dziennikarstwa UJ oferujemy wspólne seminaria ze studentami uniwersytetów: Yale, Georgetown, Harwarda i Columbia w USA w ramach programu Fellowships at Auschwitz – For the Study of Professional Ethics (FASPE).

Kadra wykładowców
Wykładowcami  są  profesorowie,  doktorzy  habilitowani,  doktorzy,  którzy  na  Uniwersytecie  Jagiellońskim  prowadzą  kursy  dotyczące  Holokaustu,  totalitaryzmów,  konfliktów  etnicznych  i  religijnych.  Do współpracy  zaprosiliśmy  wykładowców  z  Instytutu Europeistyki,  Katedry  Judaistyki,  Instytutu  Nauk  Politycznych,  Katedry  Bliskiego  i  Dalekiego  Wschodu, Instytutu  Socjologii  oraz  Uniwersytetu  Pedagogicznego. Program studiów scala dotychczasową ofertę edukacyjną poszerzoną o studia nad Zagładą Żydów i  totalitaryzmami.  Osobnym  zagadnieniem  podejmowanym w toku kształcenia są konsekwencje filozoficzne, społeczne, cywilizacyjne oraz reprezentacje Holokaustu  w  sztukach  pięknych,  filmie,  literaturze oraz konsekwencje zawłaszczenia tego doświadczenia przez kulturę popularną. Przewidziane są zatem w przyszłości kursy prowadzone także przez wybitnych artystów, reżyserów, fotografików.

Visiting Professors
Program  Visiting  Professors  jest  wyjątkowym  poszerzeniem  oferty  edukacyjnej  dla  słuchaczy  studiów  I i II stopnia oraz doktorantów. Centrum Badań Holokaustu posiada znakomite międzynarodowe kontakty, które  pozwalają  na  zaproszenie  wybitnych  badaczy Holokaustu  z  europejskich,  amerykańskich  i  izraelskich  ośrodków  badawczych.  Dotychczas  (od  2008 roku)  gośćmi  CBH  byli  następujący  profesorowie, artyści i dyplomaci: Andrzej Wajda, Shimon Redlich (Ben-Gurion University of Negev w Izraelu), Elizabeth Edelstein  (Dyrektor  Edukacji,  Muzeum  Dziedzictwa Żydowskiego  w  Nowym  Jorku),  Jan  Tomasz  Gross (Uniwersytet  Princeton),  Karol  Becker  (College  Seminar Hakibutzim), Wolf Kaiser (Wicedyrektor, Dom Konferencji  Wannsee),  Moshe  Zimmermann  (Uni-wersytet  Hebrajski  w  Jerozolimie),  Michael  Berenbaum (Uniwersytet Judaizmu w Los Angeles), Robert Wistrich  (Dyrektor  The  Vidal  Sassoon  International Center for the Study of Antisemitism (SICSA), Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie), Ambasador Christian Kennedy. Prof. Moshe Zimmermann i dr Wolf Kaiser prowadzili także 30-godz. kursy dla całej społeczności akademickiej UJ.


ostatnia zmiana: 2011-03-31
Komentarze
Polityka Prywatności