Otwarcie Narodowego Centrum Nauki w Krakowie
W Krakowie rusza Narodowe Centrum Nauki. Zarządzana przez naukowe autorytety i w pełni niezależna od polityków agencja przejmie odpowiedzialność za rozdział publicznych środków na pionierskie projekty badawcze.
NCN opracuje
też strategię rozwoju badań podstawowych w Polsce, wyznaczy priorytetowe
dyscypliny warunkujące cywilizacyjny rozwój kraju i stworzy programy
badawcze ważne dla kultury i dziedzictwa narodowego. Aż 20 proc. swojego
budżetu przeznaczy dla najbardziej utalentowanych młodych uczonych.
Narodowe Centrum Nauki
(NCN) to filar przeprowadzonej w 2010 roku reformy nauki – pierwszej po
1989 roku próby tak szerokich i kompleksowych zmian w sektorze
badawczym. Po raz pierwszy w historii polski rząd zdecydował się
ulokować instytucję tej rangi poza stolicą.
Na siedzibę NCN
minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka wybrała
Kraków. – To serce polskiej nauki. Kraków, silny tradycjami
akademickimi, z najstarszym polskim uniwersytetem 600-letnim dorobkiem
pokoleń wybitnych uczonych był dla Narodowego Centrum Nauki naturalną
lokalizacją – mówi minister.
Zgodnie z duchem reformy,
finansowanie badań podstawowych zostanie wyłączone z kompetencji
ministra ds. nauki, dając ogromną autonomię finansową środowisku
polskich uczonych.
To naukowcy, a nie politycy wiedzą bowiem
najlepiej, jakie projekty badawcze dają Polsce największe szanse w
globalnym wyścigu o naukowy sukces. Skupieni wokół NCN najlepsi polscy
naukowcy rozdzielą środki w drodze otwartych i transparentnych
konkursów, kierując się poziomem merytorycznym i wymiarem cywilizacyjnym
prac badawczych.
O granty NCN będą mogły się ubiegać zarówno
instytuty naukowe i zespoły badawcze, jak i osoby fizyczne, prowadzące
na własną rękę badania, które mogą stanowić w przyszłości przełom dla
dotychczasowego stanu wiedzy. Narodowe Centrum Nauki opracuje też
strategię badawczą dla kraju w obszarze badań podstawowych, wyznaczając
kluczowe dla poszerzania wiedzy i rozwoju kraju dyscypliny naukowe.
Wzorowane
na European Research Council (Europejskiej Radzie Badań) Narodowe
Centrum Nauki pozwoli na wprowadzenie w Polsce najnowocześniejszych
standardów zarządzania finansami na naukę, ale też ułatwi polskim
badaczom włączanie się do prestiżowych, międzynarodowych zespołów
badawczych. Polska - uruchamiając NCN - dołącza do elity europejskich
państw, które już posiadają podobne, niezależne agencje zarządzające
publicznymi finansami na badania, takich jak Austria, Portugalia,
Szwecja czy Niemcy.
Doświadczenia zachodnich państw pokazały, że zarządzanie środkami publicznymi na badania przez autonomiczne gremia naukowe w krótkiej perspektywie podnosi jakość badań i wzmacnia ich konkurencyjność w wymiarze Europy i świata.
NCN wesprze też wybitne młode talenty
– minimum 20 proc. rocznego budżetu zgodnie z ustawowym zapisem
przeznaczy na sfinansowanie badań prowadzonych przez naukowców
rozpoczynających karierę badawczą. Polska jako pierwszy kraj w Unii
Europejskiej zdecydowała się na tak szerokie i skuteczne systemowe
wsparcie młodego pokolenia uczonych.
NCN
opracuje też strategię rozwoju badań podstawowych w Polsce, wyznaczy
priorytetowe dyscypliny warunkujące cywilizacyjny rozwój kraju i stworzy
programy badawcze ważne dla kultury i dziedzictwa narodowego. Aż 20
proc. swojego budżetu przeznaczy dla najbardziej utalentowanych młodych
uczonych.
Najważniejszym organem Narodowego Centrum Nauki jest
24-osobowa Rada, w której zasiadają:
prof. dr hab. Michał Karoński – przewodniczący Rady NCN
prof. dr hab. Jacek Błażewicz,
prof. dr hab. Zbigniew Błocki,
prof. dr hab. Bożena Czerny,
prof. dr hab. Andrzej Duda,
prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki,
prof. dr hab. Jakub Gołąb,
prof. dr hab. Janusz Janeczek,
prof. dr hab. Janina Jóźwiak,
prof. dr hab. Leszek Kaczmarek,
prof. dr hab. Tomasz Kapitaniak,
prof. dr hab. Mirosław Kofta,
prof. dr hab. Henryk Kozłowski,
prof. dr hab. Leszek Leszczyński,
prof. dr Teresa Malecka,
prof. dr hab. Tomasz Motyl,
prof. dr hab. Krzysztof Nowak,
prof. dr hab. Wojciech Nowakowski,
prof. dr hab. Ryszard Nycz,
prof. dr hab. Jerzy Pałka,
ks. prof. dr hab. Andrzej Szostek,
prof. dr hab. Adam Torbicki,
prof. dr hab. Wojciech Tygielski,
prof. dr hab. Marek Żukowski.
ostatnia zmiana: 2011-02-25