
Bakterie Salmonella mogą w przyszłości pomóc chorym na nowotwory. Stworzona na UJ terapia przeciwnowotworowa otrzymała 23 czerwca miano Polskiego Produktu Przyszłości w kategorii „Technologia przyszłości w fazie przedwdrożeniowej”. Odkrycie naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego oparte jest na modyfikowanym szczepie bakterii Salmonella, które wnikają do guza nowotworowego i wywołują jego zniszczenie.
Finałowa gala konkursu Polski Produkt Przyszłości odbyła się
23 czerwca 2010 r. w Warszawie. Zwycięzcy Konkursu otrzymali nagrody i
wyróżnienia z rąk Grażyny Henclewskiej, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie
Gospodarki reprezentującej Wicepremiera, Ministra Gospodarki, Waldemara Pawlaka
oraz Bożeny Lublińskiej-Kasprzak – Prezesa PARP, Przewodniczącej Kapituły
Konkursu Polski Produkt Przyszłości. Kapituła Konkursu przyznała 4 nagrody
główne oraz 6 wyróżnień. Organizatorem Konkursu, objętego honorowym patronatem
Ministra Gospodarki, jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Innowacyjna metoda leczenia nagrodzona w Konkursie ma
polegać na zastosowaniu specjalnych bakterii Salmonella, które dzięki zmianom
genetycznym rozpoznają tkankę nowotworową i po podaniu do krwiobiegu pacjenta
lokalizują się w niej. Dzięki naturalnym mechanizmom inwazyjnym bakterie
przenikają do komórek guza, gdzie wywołują tzw. apoptozę czyli proces ich
samozniszczenia. Równocześnie dochodzi do pobudzenia układu odpornościowego i
reakcji przeciwnowotworowej.
Pacjenci poddani terapii nie będą narażeni na dolegliwości
wywoływane przez bakterie Salmonella, ponieważ dla zapewnienia bezpieczeństwa
jej szkodliwe cechy zostały znacznie osłabione – wyjaśnia Paulina Chorobik,
która pod opieką dr Michała Berety z Katedry Immunologii Collegium Medicum UJ, pomysłodawcy
i twórcy projektu, prowadziła nagrodzone badania. Obecnie prace koordynowane są
przez dr Joannę Beretę z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ.
Technologia może stać się w przyszłości nową szansą leczenia
pacjentów cierpiących na nowotwory lite, przede wszystkim jelita grubego, płuc,
piersi i żołądka, a prawdopodobnie także innych chorób nowotworowych (m.in.
czerniaka). Obecne wykorzystywane metody radio- i chemioterapii są niestety
często nieskuteczne, a przy tym mogą wywołać poważne i wyniszczające efekty
uboczne.
Dotychczas skuteczność prototypowej terapii została
potwierdzona badaniami na zwierzętach. Kolejny krok to udoskonalenie szczepu
Salmonella, co pozwoli przenieść prace nad technologią do etapu badań
klinicznych.
Przewidywana wydajność i niskie koszty produkcji sprawiają,
że wyniki badań naukowców mają doskonałe perspektywy zastosowania
przemysłowego. – dodaje Dominik Czaplicki z - działającego na UJ - Centrum
Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu (CITTRU) –
Zatroszczyliśmy się także o ochronę patentową wynalazku, bez której firmy nie
będą zainteresowane wdrożeniem.
Konkurs "Polski Produkt Przyszłości" organizowany
jest już po raz XIII i objęty jest honorowym patronatem Ministra Gospodarki.
Organizowany jest corocznie, począwszy od 1997 roku. Od 2002 roku organizatorem
Konkursu jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Celem Konkursu
jest promocja i upowszechnianie osiągnięć twórców innowacyjnych technik i
technologii, które mają szansę zaistnieć na rynku polskim. Konkurs skierowany
jest do innowacyjnych przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, instytutów
naukowych, zakładów doświadczalnych a także dla indywidualnych wynalazców z
krajów Unii Europejskiej.
Warunkiem przystąpienia do Konkursu jest przedstawienie
nowego, innowacyjnego wyrobu lub technologii. Do Konkursu mogą być zgłaszane
programy informatyczne, jednak tylko i wyłącznie jako elementy sterowania
procesem technologicznym.
Nagrodzeni w Konkursie otrzymują statuetkę „Polski Produkt
Przyszłości”. Nagrodzeni i wyróżnieni otrzymują także dyplom i możliwość
posługiwania się w korespondencji Znakiem i Hasłem „Polski Produkt
Przyszłości”.
Laureaci Konkursu zostają również nagrodzeni udziałem w kampaniach promocyjnych organizowanych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, prezentacją na międzynarodowych targach i wystawach innowacyjności w kraju i za granicą oraz promocją w wydawnictwach i tekstach promocyjnych Agencji.
źródło: UJ