Maius - taką nazwę będzie nosiło wino wytwarzane w winnicy Uniwersytetu Jagiellońskiego w Łazach koło Bochni. Został rozstrzygnięty konkurs na nazwę dla trunku ogłoszony przez rektora uczelni.
Zwycięzca swój pomysł motywował chęcią nawiązania do najstarszego budynku Akademii Krakowskiej.
Wśród zgłoszonych nazw aż jedenastokrotnie pojawiła się propozycja: gaudeamus, czterokrotnie: alma mater i jagiellońskie, trzykrotnie magnificencja i in vino veritas, dwukrotnie: absolutorium, honoris causa, rektorskie, vivat akademia, bachus. Nie zabrakło nazw ciekawych, śmiesznych i oryginalnych, takich jak: ambrozja żaka, carpe diem, Dionizos z Krakowa, Gemma gemmarum, grono akademickie, juvenalius, kordiał jagielloński, krew rektora, kwadrans studencki, łzy studenta, magister bibendi, owoc nauki, nektar żaka, pierwsze grono naukowe, uniwersytecka własność intelektualna.
Winnica, która powstała w 2004 roku w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym UJ w Łazach koło Bochni, zajmuje obecnie powierzchnię ponad 1 hektara. Dzięki tegorocznym zmianom w przepisach akcyzowych może ona legalnie produkować i sprzedawać wytwarzany trunek.
Zgodnie z zasadami sztuki, wytwarzanie wina rozpoczęto w uniwersyteckiej winnicy po trzech latach od zasadzenia, a więc od 2007 roku. Dlatego wino zátych zbiorów było pierwszym oficjalnym rocznikiem wina uniwersyteckiego. Enolodzy są zgodni, że winorośl musi mieć 4-5 lat, aby wino mogło mieć pełny, ostateczny smak.
Winnica UJ jest prowadzona ekologicznie, wykonuje się tylko niezbędne zabiegi pielęgnacyjne. Wino zebrało już pierwsze pochwały: podczas prezentacji na Międzynarodowym Konkursie w Mariborze na Słowenii otrzymało 16,85 punktów na 20 możliwych do zdobycia. Zwycięzca uzyskał 18,25.
Jak przypominają przedstawiciele uczelni, powstanie winnicy było trochę dziełem przypadku, a trochę spełniało potrzeby samego uniwersytetu. Wynikało z jednej strony z posiadania doskonałego terenu pod taką uprawę, kontaktów z enologami z francuskich uczelni oraz prowadzenia przez Wydział Farmacji UJ fakultetu z enologii.
Enologia jest we Francji tradycyjnym przedmiotem studiów wyższych. W Polsce nie ma odrębnego kierunku studiów, jakim jest enologia. Można ją studiować jedynie wáramach fakultetu na Wydziale Farmacji UJ. Jak zapowiadają władze uczelni, "winny" eksperyment może to zmienić.
W Polsce uprawia się przede wszystkim szczepy mieszańcowe - nie jest to winorośl właściwa, tylko wyselekcjonowane krzyżówki, które wytrzymują trudne polskie warunki glebowe i klimatyczne. Muszą być też odporne na choroby grzybowe i w miarę szybko dojrzewać ze względu na wrześniowe przymrozki.
Na pierwszym miejscu pośród uprawianych w Łazach szczepów wymienia się seyval blanc. Większą część upraw stanowią te odmiany winorośli, z których otrzymuje się wino białe: bianca, aurora czy też muskat. Szczepy do win czerwonych zajmują tylko jedną piątą upraw. Z odmian czerwonych sadzone są: marchal foch, millot, regent, rondo oraz svenson red.
Takie rozłożenie upraw wynika z warunków klimatycznych w Polsce - jesienią jest już mniej słońca iáwinogrona czerwone mają mniej czasu na dojrzewanie. Uniwersytet eksperymentuje z nowymi odmianami, które mogłyby się przyjąć w takich warunkach. W przyszłym roku przewidywane jest posadzenie winorośli właściwej Vitis vinifera. (PAP)