30 Lat Nzs – Koncert „Trzymaj Pion”

kategoria: koncerty

Maciej Maleńczuk, Elektryczne Gitary, Paweł Kukiz, Oddział Zamknięty i Krystyna Prońko będą gwiazdami koncertu zatytułowanego „Trzymaj pion” zorganizowanego z okazji 30. rocznicy powstania Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Reżyser Bolesław Pawica i autor scenariusza Hirek Wrona przypomną i smutne i radosne chwile towarzyszące powstawaniu, delegalizacji i rekonstrukcji Zrzeszenia.

Bo trzeba pamiętać, że 30 lat temu powstało Niezależne Zrzeszenie Studentów.
NZS to rówieśnik Solidarności i pierwsza niezależna organizacja studencka w Europie Wschodniej o jednoznacznie antykomunistycznym rodowodzie.

Dwustutysięczny NZS walczył o demokratyzację życia akademickiego, przestrzeganie praw człowieka, wolność i niepodległość Polski. W istotny sposób przyczynił się do upadku komunizmu.

Dziś władzę w Polsce sprawuje pokolenie NZS-u. Ta formacja po latach odciska silne piętno na polskich życiu publicznym. To co powstało 30 lat temu, przetrwało do dzisiaj.

* * *

Pierwszy NZS powstał w Gdańsku 3 września 1980 roku, a jednym z jego założycieli był premier Donald Tusk.

W Krakowie NZS wywodził się w prostej linii z SKSu – Studenckiego Komitetu Solidarności - który powstał po zamordowaniu Stanisława Pyjasa przez Służbę Bezpieczeństwa.

Każdy ośrodek akademicki w kraju miał własną specyfikę i swoich liderów NZSu.

W październiku 1980 roku odbył się Zjazd Delegatów Komitetów Założycielskich Niezależnych Organizacji Studenckich, który scementował działalność 59 akademickich grup założycielskich. Na zjeździe wybrano władze tymczasowe i przyjęto statut organizacji.

Władze PRL wszelkimi sposobami próbowały nie dopuścić do rejestracji NZS-u. Sytuację zmienił strajk rozpoczęty w Łodzi, poparty przez Ogólnopolski Komitet Założycielski NZS, z którym solidaryzowały się pozostałe ośrodki akademickie w kraju. Władza została zmuszona do zalegalizowania NZS-u, a stało się to w lutym 1981 roku.

NZS był bardziej radykalny niż Solidarność, bo jako ruch studencki miał mniej do stracenia niż robotniczy związek zawodowy. To między innymi z powodu swej bezkompromisowości i ostrości politycznego wyrazu organizacja została zdelegalizowana w stanie wojennym jako pierwsza, a wielu działaczy NZS zostało aresztowanych. Tak zakończył się okres „pierwszego NZS-u”. Mimo stanu wojennego NZS nie poddał się.

Od lutego 1982 roku datuje się podziemna działalność Niezależnego Zrzeszenia Studentów. To czas demonstracji ulicznych, walk z milicją oraz tworzenia własnych czasopism i wydawnictw. To czas bibuły, teatru podziemnego, kabaretu i niezależnych klubów dyskusyjnych.

W połowie lat 80. powstał w Krakowie Ruch Wolność i Pokój. WIP został stworzony przez ludzi NZS-u z przyczyn politycznych jako jedyna formuła umożliwiająca skuteczne zwalczanie komunizmu w wymiarze międzynarodowym ze wsparciem zagranicznych organizacji pacyfistycznych.

NZS przetrwał w podziemiu i po upadku komunizmu oraz zmianie ustroju został ponownie zarejestrowany. Stało się to 22 września 1989 roku.

Ludzie NZS-u wchodzili w skład wszystkich solidarnościowych rządów.

Z NZS-u wywodzą się bardzo wyraziste postaci polskiej sceny politycznej ostatnich dwudziestu lat jak Donald Tusk, Mariusz Kamiński, Jan Maria Rokita, Grzegorz Schetyna, Przemysław Gosiewski, Bogdan Klich, Paweł Piskorski i inni. Wszystkich połączył wspólny antykomunistyczny rodowód. Różnice polityczne istnieją, ale więzi towarzyskie wśród byłych działaczy NZS-u nadal trwają.

Dziś NZS nie zajmuje się polityką. Reprezentuje interesy studentów w demokratycznym państwie oraz prowadzi działalność kulturalno-rozrywkową.

Niezależne Zrzeszenie Studentów aż do teraz nie obchodziło większych rocznic swego istnienia.

Krakowski koncert na 30 LAT NZS to okazja do odświeżenia i pokazania wartości, które NZS-owi przyświecały w heroicznych latach jego istnienia, czyli w okresie 1980-1989.
Artyści zaproszeni na jubileuszowy koncert byli i są ważni dla NZS-u ze względu na swoją twórczość, postawę, a często wręcz za przynależność no niego. Jarek Gugała zapisał się do NZS-u 13 grudnia 1981 roku, Filip Łobodziński należał do niego wczesniej, Hirek Wrona zakładał na swojej uczelni w Rzeszowie tę organizację… Kuba Sienkiewicz śpiewał na strajkach studenckich, Bogusław Chrabota był czynnym aktywistą NZS-u….
Takich postaci w tym koncercie jest znacznie więcej.

2 października 2010 roku na Rynku w Krakowie wystąpią:
Maciej Maleńczuk
De Press
Zespół Reprezentacyjny
Elektryczne Gitary
Big Cyc
Paweł Kukiz
Krystyna Prońko
Oddział Zamknięty
Mietek Szcześniak
Wały Jagiellońskie

Koncert prowadzą: Jarosław Gugała, Filip Łobodziński i Maciek Rock.

ostatnia aktualizacja: 2010-09-29