Bieguny cywilizacji

    Nie zawaham się stwierdzić, że wystawa „Bieguny cywilizacji” jest główną problemową wystawą całego olbrzymiego programu MTG Kraków 2006, choć program ten tworzą wystawy organizowane przez 19 różnych szacownych instytucji. Problem, o którym chce powiedzieć, chociaż wyrażony dźwięczną metafora „Bieguny Cywilizacji” jest w istocie wielce złożony i dotyczy wszystkich krzyżujących się i splatających się w więzy zależności paradygmatów świata tworzących od zarania dziejów labirynt rozwoju cywilizacji. Jej teraźniejszości i dziedzictwa. Nie ma ważniejszych pojęć niż te dwa złączone ze sobą.. Spinają, bowiem mostem współzależności całą skale blasków i cieni naszej historii. Historii, która w gruncie rzeczy jest historią naszych myśli, naszych czynów i zaniechań. Myślę, że obaj wspaniali artyści Toshihiro Hamano oraz Günter Dollhoph, których prace stanęły na wystawie naprzeciw siebie by stać się obrazem teraźniejszości i dziedzictwa kultury swoich narodów mogą uznać to za wyróżnienie. Ich wielkość artystyczna nie jest tu przedmiotem bezpośredniego porównania, choć prace ich będziemy podziwiać. Przedmiotem prawdziwej refleksji będzie przecież odkrywanie kształtującej się, przez stulecia genetycznej ścieżki, która utworzyła ich artystyczną osobowość.

    Obaj pozostają w tym spotkaniu sobą. Równocześnie są zwierciadłem, w którym odbijają się dwa główne światy – duchowość i fizyczność, bo to one zawsze dzieliły świat i ludzi, ich religie i praktyki społeczne. Nie można chyba zbyt łatwo wykreślić granic obydwu tych światów.

    Nikt jednak nie zaprzeczy, ze Dollhoph należy do świata zachodu z całym jego dekadenckim chaosem, potęgującym się chłodem i destrukcją ducha. Światem, w którym nawet o Bogu zaczyna się mówić w kategoriach formuły matematycznej.

    Pewne jest tez, że Hamano narodził się w świecie, w którym jedność formy ideogramu i jego znaczenia stworzyła ład ducha, którego można pozazdrościć. Ład istniejący stabilnie ponad wiejącymi tam tak jak wszędzie wichrami historii.

    Na pracę obydwu artystów prezentowane na wystawie ‘Bieguny Cywilizacji” będziemy patrzeć jak na dzieła wielkiej sztuki, ale możemy też wewnętrznie zadrżeć, że aż tak wiele może dzielić nasze umysły i odczucia.

   Cieszę się, że wystawa ta uświetniła jubileuszowy program Triennale 2006 i powstała teraz zanim ogarnie nas do reszty przyspieszająca machina globalizacyjnego walca, który oddzieli nas skutecznie od wszystkiego, co należało do czasu przeszłego i sprawi, że jedyną alternatywą dla nas stanie się cywilizacja i filozofia dnia bieżącego.

Z poważaniem

Prof. Witold Skulicz

Prezes MTG Kraków